လက်ရှိရပ်ဆိုင်းထားသော ကုမ္ပဏီများ၏ ဒါရိုက်တာများ/အစုရှယ်ယာရှင်များ မှ ကုမ္မဏီဖွဲ့စည်း တည်ထောင်ခြင်း ပြုလုပ်ရန်အတွက် DICA၏ မူဝါဒအသစ်

ကျွန်ုပ်တို့ဖောက်သည်များ နှင့် စာဖတ်သူများအနေဖြင့် မြန်မာနိုင်ငံစာနယ်ဇင်းများတွင် ဖော်ပြထားသည်ကို တွေ့မြင်ပြီးဖြစ်သည့်အတိုင်း (ဥပမာ-https://www.gnlm.com.mm/directors-shareholders-in-absence-of-ar-disallowed-to-set-up-new-companies/) လက်ရှိဆိုင်းငံ့ထားသောကုမ္ပဏီ၏  ဒါရိုက်တာ သို့မဟုတ် အစုရှယ်ယာရှင် ဖြစ်သော  ဒါရိုက်တာ သို့မဟုတ် အစုရှယ်ယာရှင်တစ်ဦးသည် ကုမ္ပဏီအသစ်တစ်ခုကို ဖွဲ့စည်း တည်ထောင်ရန် လျှောက်ထားမှုများနှင့်ပတ်သက်သည့် မူဝါဒအသစ်ကို ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုနှင့် ကုမ္ပဏီများ ညွှန်ကြားမှုဦးစီးဌာန (DICA) က မိတ်ဆက်ခဲ့သည်။

နှစ်စဉ်အစီရင်ခံစာ နှင့် ဆိုင်းငံ့ခြင်းဆိုင်ရာ နောက်ခံအကြောင်း

မြန်မာနိုင်ငံကုမ္ပဏီများဥပဒေ 2017 (MCL) အရ ကုမ္ပဏီများသည် ဖွဲ့စည်းတည်ထောင်သည့် နှစ်ပတ်လည်ပြည့်ပြီးနောက် တစ်လထက် နောက်မကျစေဘဲ တစ်နှစ်လျှင် တစ်ကြိမ် နှစ်စဉ်အစီရင်ခံစာတင် ရန် လိုအပ်ပါသည်။ နှစ်စဉ်အစီရင်ခံစာတင်ခြင်းသည် တစ်လကျော်သွားပါက၊ အွန်လိုင်းတွင် ကုမ္ပဏီမှတ်ပုံတင်ထားခြင်းကို My Companies Online (MyCO)တွင် ကုမ္ပဏီ၏အခြေအနေကို “ ဆိုင်းငံ့ထား” အဖြစ် ပြောင်းလဲပါသည်။ ဆိုင်းငံ့ထားမှုအခြေအနေကို ဖယ်ရှားရန် လျှောက်လွှာနှင့်အတူ နောက်ကျသွားသည့် နှစ်စဉ်အစီရင်ခံစာပြန်ပို့ခြင်း၊ စာရွက်စာတမ်းကြေးနှင့် နောက်ကျဒဏ်ကြေးများ ပေးဆောင်ခြင်းဖြင့် ဆိုင်းငံ့ထားသည့်အခြေအနေကို ဖယ်ရှားနိုင်သည်။ အကယ်၍ ကုမ္ပဏီသည် ခြောက်လကြာ ဆိုင်းငံ့ထားခံရပါက၊ ဆိုလိုသည်မှာ နှစ်စဉ်အစီရင်ခံစာတင်ခြင်းသည် စုစုပေါင်းခုနစ်လ ကျော်လွန်သွားပါက DICA တွင် မှတ်ပုံတင်မှုပယ်ဖျက်ခြင်းခံရပြီး ဖျက်သိမ်းခြင်းခံရမည်ဖြစ်သည်။ ယနေ့အထိ၊ ကျွန်ုပ်တို့ သိသလောက်မှာ၊ DICA သည် ကုမ္ပဏီများအား နှစ်စဉ်အစီရင်ခံစာ တင်သွင်းခြင်းများ ခုနစ်လကျော် နောက်ကျနေမှုများကို ပြန်လည်တင်သွင်းရန် ခွင့်ပြုထားပြီး ဖျက်သိမ်းခြင်းခံရမည့်ကုမ္မဏီများကို ၎င်းတို့အား ချက်ခြင်းမဖျက်သိမ်းသေးပဲခွင့်ပြုထားသည်။ သို့သော်၊ DICA သည် ကာလတစ်ခုအထိ ကြာမြင့်စွာ ဆိုင်းငံ့ခံထားရသည့် ကုမ္ပဏီများကို ပုံမှန်အားဖြင့် ဖျက်သိမ်းလျက်ရှိသည် – အများအားဖြင့် လတိုင်း ကုမ္ပဏီရာနှင့်ချီရှိသည်။

မူဝါဒအသစ်၏အားသာချက်များ

DICA ၏ မူဝါဒအသစ်သည် နှစ်စဉ်အစီရင်ခံစာတင်ပြခြင်းအပေါ် လိုက်နာမှုကို တိုးမြင့်ရန်ရည်ရွယ်ကြောင်း ရှင်းရှင်းလင်းလင်း မြင်တွေ့ရသည်။ အချို့သောနှစ်စဉ်ကုမ္ပဏီ လျှောက်ထားမှုပုံစံများသည် တရားစီရင်ပိုင်ခွင့်အများစုတွင်လိုအပ်ပါသည်။ ၎င်းသည် ပုံမှန်အားဖြင့် လိုအပ်ချက်များပြည့်မီရန် အလွန်မခတ်ခဲပါ- မြန်မာနိုင်ငံတွင် နှစ်စဉ်အစီရင်ခံစာတင်သွင်းရန် မခတ်ခဲသည်မှာ သေချာပါသည်။

ထို့အပြင်၊ အချို့သောဒါရိုက်တာများနှင့် အစုရှယ်ယာရှင်များသည် ကုမ္ပဏီများကိုဖျက်သိမ်းရန်အတွက် ‘ကုန်ကျစရိတ်သုည’ ဖြစ်မည့် ရွေးချယ်မှုအဖြစ် နှစ်စဉ်အစီရင်ခံစာတင်သွင်းခြင်းကို ပျက်ကွက်၍ ဖျက်သိမ်းစေခြင်းကို အသုံးပြုကြသည်။ ဤသည်မှာ ဖျက်သိမ်းခြင်းယန္တရား၏ ရည်ရွယ်ချက်မဟုတ်သည့်အပြင် ကုမ္ပဏီများသည် မှတ်ပုံတင်ခြင်းမှပြန်လည်ပယ်ဖျက်ခြင်းကို ၎င်းတို့၏ ကျန်ရှိနေသော ပိုင်ဆိုင်မှုများနှင့် တာဝန်ခံမှုများကို ဖြေရှင်းစရာမလိုဘဲပြုလုပ်လာကြသည့်အတွက် ဆိုးကျိုးကို ပို၍တိုးစေသည် – စာရင်းရှင်းဖျက်သိမ်းခြင်း နှင့် ဖျက်သိမ်းမှုအောက်တွင် ထိုသို့ဖြေရှင်းရန်လိုအပ်သည့်အတွက် ဖြစ်သည်။

 မြန်မာနိုင်ငံရှိ ကုမ္ပဏီများ၏  ပုံမှန်နှစ်စဉ်အစီရင်ခံစာတင်သွင်းမှုများဆိုင်ရာ လိုက်နာမှုစံနှုန်းများကို မြှင့်တင်ရန်နှင့် ကုမ္ပဏီများကို နည်းလမ်းမှန်သော စာရင်းရှင်းဖျက်သိမ်းခြင်းနှင့် ကုမ္မဏီများပိတ်သိမ်းခြင်း တို့ကို ထိရောက်သော စီမံခန့်ခွဲမှုဖြစ်စေရန်အတွက် အပြုသဘောဆောင်ပါသည်။ ထို့အပြင်- (က) ဤမူဝါဒအသစ်သည် ကုမ္ပဏီအသစ်တစ်ခုကို ဖွဲ့စည်းတည်ထောင်ရန် ကြိုးစားနေသော ဒါရိုက်တာများနှင့် အစုရှယ်ယာရှင်များနှင့်သာသက်ဆိုင်သောကြောင့် ၎င်း၏ အကျိုးသက်ရောက်မှုမှာ အကန့်အသတ် ရှိသည်၊ နှင့် (ခ) အောက်တွင် ဆွေးနွေးထားသည့်အတိုင်း၊ DICA သည် နှစ်စဉ်အစီရင်ခံစာတင်သွင်းခြင်းများကို အချိန်မီမတင်ပြသော ဒါရိုက်တာများအပေါ် ဒဏ်ငွေချမှတ်ရန် စဉ်းစားသင့်သည် – ဒါရိုက်တာအများစုသည် ဒဏ်ငွေပေးဆောင်ခြင်းထက် ဤမူဝါဒအသစ်သည် ထိခိုက်မှုနည်းသည်ဟု ယူဆကြလိမ့်မည်။

အကောင်အထည်ဖော်မှုအပေါ် မှတ်ချက်အချို့

ကျွန်ုပ်တို့သိသလောက်ပြောရလျှင်၊ ဤမူဝါဒအသစ်နှင့်ပတ်သက်၍ DICA မှ ကြေငြာချက် ထုတ်ထားခြင်းမရှိပါ။ ထိုသို့ပွင့်လင်းမြင်သာမှု မရှိခြင်းသည် ပြဿနာဖြစ်သည် – ဒါရိုက်တာများနှင့် အစုရှယ်ယာရှင်များသည် DICA ၏ ကုမ္ပဏီဖွဲ့စည်းတည်ထောင်မှုစီမံအုပ်ချုပ်ပုံဆိုင်ရာ အပြောင်းအလဲများကို စောင့်ကြည့်မနေဘဲ သတင်းများကို လက်တွေ့စစ်ထုတ်လေ့လာ၍ ရှာဖွေဖော်ထုတ်သင့်သည်။

MCL ၏ ပုဒ်မ ၆ တွင် ကုမ္ပဏီတစ်ခုကိုဖွဲ့စည်းတည်ထောင်ခြင်း လျှောက်ထားမှုအတွက် လိုအပ်ချက်များကို ပြဋ္ဌာန်းထားသည်။ MCL ၏ ပုဒ်မ ၈(က)(၁) တွင် “[DICA] သည် ဤဥပဒေပါ လိုအပ်ချက်များနှင့်အညီ လိုအပ်သော စစ်ဆေးမှုများနှင့် ပြည့်စုံသော လျှောက်လွှာကို လက်ခံရရှိသောအခါ၊ [DICA] သည် (က) လျှောက်လွှာကို မှတ်ပုံတင်ရမည်…ဟု [အလေးပေးထည့်သွင်းထားသည်]။ ဆိုလိုသည်မှာ၊ ပုဒ်မ 6 ၏ လိုအပ်ချက်များနှင့် ကိုက်ညီပါက DICA သည် ကုမ္ပဏီအသစ်ကိုဖွဲ့စည်းတည်ထောင်ပေးရန် တာဝန်ရှိသည် – MCL သည် ပုဒ်မ ၆ ပါ အကြောင်းအရာများအပြင် ကုမ္မဏီဖွဲ့စည်းတည်ထောင်ခြင်းဆိုင်ရာ လျှောက်ထားမှုများအတွက် လိုအပ်ချက်အသစ်များကို ပြဌာန်းရန် DICA ကို ဆုံးဖြတ်ပိုင်ခွင့် မပေးထားပါ။

MCL ၏ ပုဒ်မ ၉၇ တွင် လက်ရှိကုမ္ပဏီများအား နှစ်စဉ်အစီရင်ခံစာများ တင်သွင်းရန် လိုအပ်သည်ဟု ဖော်ပြထားသည်။ သို့ရာတွင် ပုဒ်မ ၉၇ နှင့် ပုဒ်မ ၆ သို့မဟုတ် ပုဒ်မ ၈ (က) အကြား ဆက်စပ်မှု မရှိပါ။ MCL တွင်‌ဖော်ပြထားသည်မှာ၊ ထို့ကြောင့် DICA သည် ကုမ္မဏီဖွဲ့စည်းတည်ထောင်ခြင်းအတွက် ထပ်ဆောင်းလိုအပ်ချက်တစ်ရပ်ကို မိတ်ဆက်သည့် ဤမူဝါဒအသစ်ကို ချမှတ်နိုင်သည့် အခွင့်အာဏာမရှိပါ – ကုမ္မဏီဖွဲ့စည်းတည်ထောင်ခြင်းကို ပြန်လည်သုံးသပ်ခြင်း သို့မဟုတ် တားမြစ်ခြင်းများအတွက် အခြားနောက်ထပ်လိုအပ်ချက်များကို MCL မှ အတိအလင်း ခွင့်ပြုထားသည့် အကြောင်းပြချက်များမရှိပါက ထပ်မံမိတ်ဆက်နို်ငသည့် အခွင့်အာဏာမရှိပါ။ သို့သော်လည်း မြန်မာနိုင်ငံတွင် စီမံခန့်ခွဲရေးဥပဒေကို ပြန်လည်ဆန်းစစ်ရန် လမ်းကြောင်းများ အလွန်နည်းပါးသည်။ သက်ဆိုင်ရာဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံ ဥပဒေပါ အမိန့်စာတွင်ပါရှိသည့် ပြန်လည်သုံးသပ်ခြင်းကိုပင်လျှင် အရေးပေါ်အခြေအနေတွင် ဆိုင်းငံ့ထားသောကြောင့် လက်ရှိအချိန်တွင် မလုပ်ဆောင်နိုင်သေးပါ။ ထို့ကြောင့် ၎င်းသည် လုပ်ပိုင်ခွင့်ကိုကျော်လွန်နေခြင်း ဖြစ်နိုင်သောကြောင့် DICA ၏မူဝါဒအသစ်အတွက် စိန်ခေါ်မှုဖြစ်စေသည့် အလားအလာမရှိပါ။

ဖော်ပြခဲ့သည့်အတိုင်း ကုမ္ပဏီများသည် နှစ်စဉ်အစီရင်ခံစာတင်ပြရန် တာဝန်ကို MCL ၏ ပုဒ်မ ၉၇ တွင် ချမှတ်ထားသည်။ MCL ၏ ပုဒ်မ ၁၀၄ နှင့် ၁၀၅ တွင် ကုမ္ပဏီတစ်ခုသည် ၎င်းတင်သွင်းမှုလိုအပ်ချက်များနှင့် မကိုက်ညီပါက – နှစ်ပတ်လည်အစီရင်ခံစာစာရင်းတင်သွင်းခြင်း အပါအဝင်- “ကုမ္ပဏီ၏ ဒါရိုက်တာနှင့် အခြားအရာရှိတို့သည် သိလျက်နှင့် တမင် ၊ ထိုပျက်ကွက်မှုမျိုး ကျူးလွန်လျှင် ဒဏ်ငွေ ကျပ် ၅၀၀,၀၀၀ ပေးဆောင်ရမည်ဖြစ်သည်။” DICA သည် ဒါရိုက်တာများအပေါ် နှစ်စဉ်အစီရင်ခံစာတင်သွင်းမှု နောက်ကျခြင်းနှင့်ပတ်သက်ပြီး ဒဏ်ငွေများချမှတ်ခြင်းကို MCL အသက်ဝင်လာသည့်အချိန်မှစ၍ ယနေ့အထိ မည်သည့်ဥပမာဖြစ်ရပ်ကိုမျှ ကျွန်ုပ်တို့ မတွေ့မိသေးပါ။ ထိုသို့သော ဒဏ်ငွေများချမှတ်ခြင်းသည် အမှန်တကယ် ကျင့်သုံးရန် MCL ၏ ပြဋ္ဌာန်းချက်များအောက်တွင် ပြဋ္ဌာန်းထားသော ယန္တရားဖြစ်သည်။ သို့ရာတွင်၊ အထက်တွင်ဖော်ပြထားသည့်အတိုင်း၊ DICAသည် နှစ်စဉ်အစီရင်ခံစာတင်သွင်းမှုနောက်ကျခြင်းများ အတွက် ဒါရိုက်တာများအပေါ် ဒဏ်ငွေ ချမှတ်ရန်လုပ်ဆောင်နေခြင်းထက် ဒါရိုက်တာများသည် DICA ၏ကန့်သတ်မူဝါဒအသစ်ကိုလက်ခံရန် ပို၍စိတ်အားထက်သန်နေမည်ဖြစ်ပါသည်။

နိဂုံး

နှစ်စဉ်အစီရင်ခံစာတင်သွင်းခြင်းများ၊ ကုမ္ပဏီ ဆိုင်းငံ့ခြင်း သို့မဟုတ် ဖျက်သိမ်းခြင်း နှင့် စရင်းရှင်းဖျက်သိမ်းခြင်းဆိုင်ရာ ကိစ္စရပ်များ သို့မဟုတ် DICA ၏မူဝါဒအသစ်ဆိုင်ရာ အချက်အလက်များကို ပိုမိုသိရှိလိုပါက ကျေးဇူးပြု၍ ကျွန်ုပ်တို့ထံ ဆက်သွယ်နိုင်ပါသည်။